Τέλη Απρίλη το υπουργείο εργασίας του κυπριακού κράτους παρέδωσε την πρόταση του για διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους φορείς. Η πρόταση αφορά την υπογραφή συλλογικής σύμβασης εργασίας για τους διανομείς και την έλαβαν από την μία πλευρά τα συνδικάτα, Παγκύπρια εργατική ομοσπονδία (ΠΕΟ), Συνομοσπονδία Εργατών Κύπρου (ΣΕΚ) και Δημοκρατική Εργατική Ομοσπονδία Κύπρου (ΔΕΟΚ) και από την άλλη, την εργοδοτική πλευρά, οι εταιρείες διαχείρισης στόλου που συνεργάζονται με πλατφόρμες διανομής φαγητού. Όλοι αυτοί είχαν εμπλακεί στις διαπραγματεύσεις που προηγήθηκαν, όλο το προηγούμενο διάστημα και είχαν ξεκινήσεις με αφορμή την απεργία των διανομέων της Wolt τον Δεκέμβρη του 2022.
Να θυμίσουμε πως, οι διανομείς στην εταιρεία Wolt είχαν ξεκινήσει εκείνη την περίοδο απεργία, αρχικά στην Λευκωσία ενώ στην συνέχεια η απεργία επεκτάθηκε σε όλη την Κύπρο. Στην Wolt –όπως ισχυρίζεται η ίδια η εταιρεία– πάνω από το 80% των διανομέων απασχολούνται από τρίτες εταιρείες, συνεργάτες της, οι οποίες ασχολούνται με την διαχείριση στόλου και οι συνθήκες εργασίας είναι πολύ πιο δυσμενείς για τους διανομείς. Σημαντικό είναι να αναφέρουμε πως η συντριπτική πλειοψηφία των διανομέων είναι μετανάστες από ασιατικά κράτη, οι οποίοι μπορεί να βρίσκονται στην Κύπρο και ως αιτητές ασύλου ή ως φοιτητές. Η κατάσταση γι’ αυτούς είναι ακόμη χειρότερη σε σχέση με τους Ευρωπαίους ή Κύπριους συναδέλφους τους, διότι αυτοί οι εργαζόμενοι έχουν ψαλιδισμένες αποδοχές κατά 20-30% και υποχρεώνονται ανά 3 ή 4 μήνες να καταβάλλουν 75 ευρώ για την ανανέωση της σύμβασης εργασίας τους στις εταιρείες διαχειριστές στόλου. Οι διαχειριστές στόλου πλουτίζουν σε βάρος τους και με την παρακράτηση του 41% του τζίρου του διανομέα. Οι χαμηλές απολαβές και η περαιτέρω μείωση της τιμής ανά παραγγελία, το υψηλό κόστος ζωής, η έλλειψη κανόνων για την υγιεινή και ασφάλεια και τα δεκάδες τροχαία εργατικά ατυχήματα και δυστυχήματα ήταν οι λόγοι που απέργησαν οι διανομείς στην Κύπρο. Η απεργία κράτησε 9 με 10 μέρες, ανάλογα την πόλη, και έληξε με την δέσμευση του υπουργείου και της εργοδοσίας για μια συλλογική σύμβαση που θα αφορά συνολικά τους εργαζόμενους του κλάδου.
Οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν τον Γενάρη του 2023, με το τέλος της απεργίας και χρειάστηκαν 15 μήνες μέχρι τον Απρίλη του 2024 ώστε το υπουργείο να κατεβάσει την πρότασή του. Συγκεκριμένα, η μεσολαβητική πρόταση προβλέπει μεταξύ άλλων την κατοχύρωση μίνιμουμ μισθών (ελαφρώς πάνω από τον εθνικό κατώτατο μισθό), την ίδρυση και λειτουργία ταμείων ευημερίας εργαζομένων, καταβολή αυξήσεων, ρυθμίσεις για υπερωριακή απασχόληση και 13ο μισθό και τιμαριθμικό επίδομα (ΑΤΑ). Διευκρινίζεται επίσης στην πρόταση πως η διάθεση προστατευτικού εξοπλισμού για τους διανομείς φαγητού θα επιβαρύνει τον εργοδότη. Το Υπουργείο Εργασίας ζήτησε από τα εμπλεκόμενα μέρη να τοποθετηθούν επί της πρότασής του μέχρι τον Μάϊο του 2024.
Οι εργατικές ομοσπονδίες είχαν παρουσιάσει στο παρελθόν προσχέδιο κλαδικής σύμβασης με στόχο αυτή να εφαρμοστεί σε όλο τον κλάδο παγκύπρια και κατ’ επέκταση σε όλες τις εταιρείες ηλεκτρονικού εμπορίου διακίνησης φαγητού και ποτού, στις ψηφιακές πλατφόρμες, στις εταιρείες διαχείρισης στόλου και να καλύπτει τους διανομείς φαγητού που εργάζονται ως δήθεν ελεύθεροι επαγγελματίες υπό το ψευδεπίγραφο καθεστώς της freelance αλλά και το γραφειακό προσωπικό στις εταιρείες ηλεκτρονικού εμπορίου και εταιρείες διαχείρισης στόλου.
Ενώ αυτά συμβαίνουν στην γειτονική χώρα, εδώ το υπουργείο εργασίας έχει παραδοθεί στους εργοδότες. Μιλώντας για το επάγγελμά μας του εργαζόμενου οδηγού δίκυκλου μεταφορέα (κούριερ, διανομέα και υπάλληλο εξωτερικών εργασιών με δίκυκλο), το υπουργείο είναι στην κατάσταση δεν βλέπω τίποτα – δεν ακούω τίποτα – δεν λέω τίποτα και όποτε του είναι βολικό βάζει εμπόδια στις εργατικές διεκδικήσεις.
Η αδήλωτη και υποδηλωμένη εργασία βαράει κόκκινα συμπαρασύροντας προς τα κάτω τους ήδη συμπιεσμένους και τσεκουρωμένους μισθούς, ενώ δώρα, επιδόματα, η αποζημίωση για το ιδιόκτητο δίκυκλο, τα καύσιμα και προσαυξήσεις συχνά δεν καταβάλλονται. Οι εργαζόμενοι εξωθούμαστε σε πολυήμερη και πολύωρη εργασία πλέον τον 8 ωρών για να ανταπεξέλθουμε στην καθημερινότητα μας και τα εργατικά ατυχήματα και δυστυχήματα είναι πολύ συχνά. Το υπουργείο αρκείται σε επικοινωνιακά τρυκ και δηλώσεις.
Το ελληνικό κράτος και το υπουργείο εργασίας πρωτοστάτησε στο να μην ψηφιστεί η οδηγία για τις εταιρείες πλατφόρμες, οδηγία που θα έβαζε μια τάξη στην ψευδεπίγραφη freelance εργασία. Τελικά, μετά από πιέσεις την ψήφισε στις 11 Μάρτη του 2024 και μέχρι σήμερα τηρεί σιγή ιχθύος για την εφαρμογή της.
Οι εργαζόμενοι διανομείς και το υπόλοιπο προσωπικό της efood βρίσκονται σε αγωνιστικές κινητοποιήσεις τον τελευταίο χρόνιο για να υπογράψουν συλλογική σύμβαση με τον πολυεθνικό κολοσσό, που για το 2022- 2023 δήλωσε 55 εκατομμύρια ευρώ καθαρά κέρδη!!! Το υπουργείο πάλι είναι απών.
Αδιαφορεί για την κατοχύρωση των βαρέων και ανθυγιεινών ένσημων, ένα δίκαιο αίτημα του επαγγέλματός μας, που έπρεπε να είχε γίνει πριν χρόνια.
Δεν έχει προχωρήσει στην έκδοση της ΚΥΑ που αφορά τις προδιαγραφές του κουτιού, ούτε την ΚΥΑ που θα εξηγεί τους τρόπους που θα καταβάλλονται τα καύσιμα.
Το σωματείο μας ΣΒΕΟΔ είναι εδώ με όλες του τις δυνάμεις και παλεύει για εργασία με αξιοπρεπείς όρους, ώστε να μην αλλάξουμε επάγγελμα, αλλά να αλλάξουμε το επάγγελμα.
