Οι ζωές μας δεν έχουν ημερομηνία λήξης.
Γιατί να έχουν οι συμβάσεις μας;
Χαμένος είναι μόνο ο αγώνας που δεν έγινε
Στις 26 Σεπτέμβρη δικάζεται στα δικαστήρια του Πειραιά μια πολύ ενδεικτική περίπτωση απόλυσης λόγω λήξης ψευδεπίγραφης σύμβασης ορισμένου χρόνου. Η Γενική Ταχυδρομική, εκμεταλλευόμενη το νομικό οπλοστάσιο που έχουν στη διάθεσή τους οι εργοδότες, απέλυσε το συνάδελφο Κώστα Ζ. με την τακτική της μη ανανέωσης της σύμβασης. Η εταιρεία διατείνεται ότι κινήθηκε εντός του νομικού πλαισίου, αλλά στην πραγματικότητα η απόλυση του συναδέλφου με πρόσχημα τη λήξη της ετήσιας(!) Σύμβασης Ορισμένου Χρόνου είναι ξεκάθαρα εκδικητική και πρέπει να ακυρωθεί. Έγινε αποκλειστικά και μόνο λόγω της συνδικαλιστικής δράσης του συναδέλφου: μοιράσματα κειμένων, ανακοινώσεων και εφημερίδων, συμμετοχή σε παρεμβάσεις σε καταστήματα για απολύσεις άλλων εργαζόμενων, συμμετοχή σε 2 γενικές απεργίες, ένορκη κατάθεση προς υποστήριξη απολυμένου συνάδελφου, συμμετοχή στον αγώνα ενάντια στην πρακτική της μεταβίβασης καταστημάτων, καθημερινή διεκδίκηση των εργασιακών κεκτημένων και συζήτηση – ενημέρωση των υπόλοιπων εργαζόμενων, οργάνωση στη “Συνέλευση Βάσης Εργαζομένων Οδηγών Δικύκλου” και στην “Επιτροπή εργαζομένων στη Γενική Ταχυδρομική”. Η λήξη της σύμβασης ορισμένου χρόνου ισοδυναμεί με απόλυση. Ο συνάδελφος εργαζόταν με Σύμβαση Ορισμένου Χρόνου για 14 μήνες συνεχόμενα, ενώ ο εσωτερικός κανονισμός της ίδιας της εταιρίας λέει πως οι εργαζόμενοι που δουλεύουν για περισσότερους από 6 μήνες είναι τακτικό προσωπικό και όχι έκτακτο.
Στις 26 Σεπτέμβρη διεκδικούμε να μπει ένα φρένο στην ασύδοτη πρακτική των Συμβάσεων Ορισμένου Χρόνου. Η ακύρωση της απόλυσης και η επαναπρόσληψη του συναδέλφου θα σημαίνει μια μικρή νίκη για την τάξη μας, ενάντια στα νομικά τερτίπια των εργοδοτών.
Τα τελευταία χρόνια, ειδικά από την έναρξη των αλλεπάλληλων καπιταλιστικών κρίσεων από το 2008 κι έπειτα, βλέπουμε να εξελίσσεται ολοένα και εντονότερα η απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων. Έτσι, οι ελαστικές μορφές εργασίας επεκτείνονται και εμπλουτίζονται συνεχώς και πλέον καταλαμβάνουν πολύ μεγάλο κομμάτι της εργασιακής πραγματικότητας[1]. Μια από τις πρώτες τέτοιες μορφές απορρυθμισμένης εργασίας που εμφανίστηκαν ήταν οι Συμβάσεις Ορισμένου Χρόνου (ΣΟΧ). Πρόκειται για τις συμβάσεις εκείνες, που σε αντίθεση με τις Αορίστου Χρόνου, έχουν ημερομηνία λήξης. Έτσι, σ’ αυτή την ημερομηνία, η σύμβαση λύεται με δήθεν αμοιβαία συμφωνία εργαζόμενου κι εργοδότη και για να ανανεωθεί χρειάζεται υπογραφή νέας σύμβασης.
Συμβάσεις Ορισμένου Χρόνου: πραγματικό εργοδοτικό αβαντάζ!
Εύκολα καταλαβαίνει κανείς το προβάδισμα που δίνουν οι ΣΟΧ στους εργοδότες. Οι εργαζόμενοι κι οι εργαζόμενες είμαστε ήδη απολυμένοι κι απολυμένες από την πρώτη μέρα της εργασίας μας και μάλιστα σε γνωστή ημερομηνία. Ο μόνος τρόπος για να έχουμε δουλειά και την επόμενη μέρα από τη λήξη της σύμβασής μας, είναι να το επιλέξει ο εργοδότης μας. Δεν έφτανε δηλαδή που με βάση το λεγόμενο διευθυντικό δικαίωμα μας απολύουν όποτε θέλουν και χωρίς αιτιολόγηση, με τις Συμβάσεις Ορισμένου Χρόνου μας απολύουν και χωρίς αποζημίωση περιμένοντας απλώς να λήξει η σύμβασή μας. Αν κάποιος, ακόμα και καλοπροαίρετα, αναρωτηθεί γιατί δεχόμαστε να υπογράψουμε τέτοιες συμβάσεις, η απάντηση είναι προφανής: επειδή αλλιώς δε θα βρίσκαμε δουλειά. Ειδικά για τις νέες προσλήψεις, οι ΣΟΧ είναι σχεδόν αποκλειστικό καθεστώς. Μες στα χρόνια οι όροι αυτών των συμβάσεων γίνονται όλο και χειρότεροι, οδεύοντας προς την κατάργηση των συμβάσεων αορίστου χρόνου. Πολλοί εργοδότες προσλαμβάνουν , επί σειρά ετών, με διαδοχικες συμβάσεις ορισμένου χρόνου τους εργαζόμενους παρολο που καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες, ενώ υπάρχουν και αυτοί που προσλαμβάνουν με συμβάσεις μιας μέρας, όπως η skroutz lastmile. Ακόμη, ο πρόσφατος νόμος Γεωργιάδη ν.5053/23 που ψηφίστηκε άρον άρον τέλη Σεπτεμβρίου εισάγει τις συμβάσεις μηδενικών ωρών. Το άρθρο 10 του νόμου “Ελάχιστη προβλεψιμότητα. της εργασίας” είναι η επιτομή της ανασφάλειας και της αβεβαιότητας. Το άρθρο, επικαλούμενο την φύση της εργασίας, δίνει την δυνατότητα στους εργοδότες να συνάψουν ολιγόωρες συμβάσεις εργασίας, ανάλογα με τις ανάγκες της επιχείρησης, ενώ οι ανάγκες του εργαζόμενου, απλά δεν υπάρχουν. Ο εργαζόμενος καλείται να είναι μόνιμα stand by και όποτε τον χρειαστεί η επιχείρηση να πηγαίνει για εργασία ακόμη και αν τον καλέσει 24 ώρες νωρίτερα ή και λιγότερο, όταν οι περιπτώσεις «δικαιολογούν αντικειμενικά μικρότερο χρόνο προειδοποίησης».
Οι Συμβάσεις Ορισμένου Χρόνου είναι εργοδοτική τρομοκρατία
Όσες κι όσοι έχουμε δουλέψει σε αυτό το καθεστώς, γνωρίζουμε πολύ καλά τι σημαίνει να εργάζεσαι συνεχώς με το φόβο της απόλυσης. Πρόκειται για μια κατάσταση ομηρίας, όπου κάθε μέρα πρέπει να αποδείξεις πως είσαι κατάλληλος-η για τη δουλειά. Έτσι εξαναγκάζεσαι να υπομένεις αδιαμαρτύρητα διάφορες παράλογες απαιτήσεις της εργοδοσίας, να σηκώνεις περισσότερο φόρτο εργασίας και να ξεχειλώνει το ωράριο. Πιο συγκεκριμένα για το επάγγελμά μας του επαγγελματία οδηγού δικύκλου, βλέπουμε διαρκείς αλλαγές δρομολογίων, όχι σταθερές βάρδιες, ανάθεση των πιο δύσκολων και επίπονων διαδρομών και δρομολογίων, συνεχείς εναλλαγές στον εταιρικό εξοπλισμό όπως το μηχανάκι ή το κινητό της δουλειάς. Επίσης, οι προσλήψεις με διαδοχικές ΣΟΧ που δεν αποτελούν συνέχεια της πρώτης, σημαίνουν και λιγότερα εργασιακά κεκτημένα: δεν αναγνωρίζεται η προϋπηρεσία από τον εργοδότη, λιγότερες μέρες άδειας, μικρότερη πρόσβαση σε ειδικές άδειες (π.χ. γονεϊκές), δεν προβλέπεται αποζημίωση απόλυσης. Παράλληλα οι εργοδότες δημιουργούν μέσω αυτής της κατάστασης εργαζόμενους δύο ταχυτήτων με αποτέλεσμα τον πλαστό διαχωρισμό μας. Μας χωρίζουν σε “παλιούς” και “νέους”, σε δήθεν μόνιμους και προσωρινούς, σε προνομιούχους και μη. Έτσι, πετυχαίνουν να μας διασπούν και τελικά να υποτιμάται η εργασία και για τις δύο δήθεν ξεχωριστές κατηγορίες εργαζομένων. Ακόμα, οι ΣΟΧ λειτουργούν αποτρεπτικά για την οποιαδήποτε προσπάθεια συλλογικής οργάνωσης (επιτροπές, σωματεία) και διεκδίκησης των δικαιωμάτων μας. Πρακτικά, όποιος κι όποια διεκδικεί κι αγωνίζεται για τα συμφέροντα των εργαζόμενων, απλώς απολύεται με τη λήξη της σύμβασής του/της. Τρομερή διευκόλυνση για την εργοδοσία και ταυτόχρονα τρομακτική πραγματικότητα για την εργατική τάξη.
Μοναδική δέσμευση των εργοδοτών: η απρόσκοπτη κερδοφορία
Οι ΣΟΧ είναι ακόμα ένα κομμάτι από την υλική και ιδεολογική επίθεση ενάντια στην εργατική τάξη, που ολοένα και εντείνεται τις τελευταίες δεκαετίες. Ο ν. Χατζηδάκη 4808/2021 που μεταξύ άλλων προβλέπει: επέκταση της κυριακάτικης εργασίας στους περισσότερους κλάδους της οικονομίας, ξεχείλωμα του 8ωρου, κατάργηση ΣΕΠΕ, νομιμοποίηση της freelance εργασίας, ηλεκτρονικό φακέλωμα των σωματείων και των μελών τους, ενώ δυσκολεύει την προκήρυξη απεργίας και ποινικοποιεί την περιφρούρησή της ήρθε να δυσχεράνει ακόμη περισσότερο το εργασιακό μας καθεστώς. Ένα καθεστώς που περιλαμβάνει αδήλωτη ή υποδηλωμένη εργασία, εργατικά ατυχήματα και δυστυχήματα, ημιαπασχόληση, βασικό μισθό που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, αναστολή των συλλογικών συμβάσεων, Ειδικές Οικονομικές Ζώνες, εργασία με μπλοκάκι ή με τίτλο κτήσης, ψευδεπίγραφες συμβάσεις ορισμένου χρόνου, κατάργηση των ειδικοτήτων, παρανομοποίηση και υπερεκμετάλλευση των μεταναστών. Η εργατική νομοθεσία στην ουσία απεικονίζει την πάλη των τάξεων (εργοδότες- εργαζόμενοι). Οι νόμοι τους ψηφίζονται για να μας εκμεταλλεύονται περισσότερο, να μας κρατούν στην αβεβαιότητα και για να δεσμεύονται απέναντι μας όσο το δυνατόν λιγότερο. Αυτή είναι η περιβόητη ελευθερία που ευαγγελίζονται. Τα λεγόμενα βαρίδια του παρελθόντος από τα οποία προσπαθούν συνεχώς να απαλλαγούν δεν είναι παρά ο ίδιος ο κόσμος της εργασίας και οι κατακτήσεις μας. Παράλληλα προσπαθούν να μας κάνουν να σκεφτόμαστε όπως οι ίδιοι: να γίνουμε δήθεν αφεντικά του εαυτού μας, να γίνουμε κι εμείς επιχειρηματίες, να έχουμε δήθεν ελευθερία κινήσεων και να μην έχουμε κανέναν πάνω απ’ το κεφάλι μας. Όλα αυτά οδηγούν την εργατική τάξη να δουλεύει δυο και τρεις δουλειές, 12 – 13 ώρες τη μέρα για να αποκτήσει τα βασικά, και την τάξη των αφεντικών να κερδοφορεί και να συσσωρεύει πλούτο ανεμπόδιστα.
Από τον αγώνα δρόμου στο δρόμο του αγώνα
Από την άλλη όσες κι όσοι είμαστε αναγκασμένες-οι να πουλάμε την εργατική μας δύναμη για να ζήσουμε, βιώνουμε καθημερινά την αγωνία για την επιβίωση. Ξέρουμε πολύ καλά τι σημαίνουν οι ατέλειωτες ώρες δουλειάς, ο φόβος της απόλυσης, ο μισθός να μη φτάνει, η ζωή να δυσκολεύει και καθημερινά να σακατεύονται ή να σκοτώνονται συνάδελφοι και συναδέλφισσες. Η ζωή της εργατικής τάξης δεν αλλάζει αν σκέφτεται σαν εργοδότης, αλλά μόνο αν οργανώνεται, διεκδικεί κι αγωνίζεται για τα συμφέροντά της. Εμείς που παράγουμε όλο τον πλούτο του κόσμου, δεν είναι δίκαιο να αποκλειόμαστε απ’ αυτόν. Δε συμβιβαζόμαστε με ψίχουλα κι ούτε θέλουμε να πατήσουμε επί πτωμάτων για να ανελιχθούμε ατομικά. Ξεκινώντας απ’ το πολύ βασικό αίτημα να αμειβόμαστε για πενθήμερο οχτάωρο με μισθό που να καλύπτει τις σύγχρονες ανάγκες μας, διεκδικούμε να αλλάξουμε τις ζωές μας και τον κόσμο ολόκληρο. Με οργάνωση στη βάση και καθημερινούς αγώνες παλεύουμε για μια ζωή με αξιοπρέπεια, για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.
Ενάντια στο καθεστώς των Συμβάσεων Ορισμένου Χρόνου και την εργοδοτική ασυδοσία
Άμεση επαναπρόσληψη του απολυμένου συναδέλφου Κώστα Ζ. από τη Γενική Ταχυδρομική
Την Πέμπτη 23/11/2023 και ώρα 9:00, καλούμε σε συγκέντρωση στα δικαστήρια Πειραιά, όπου εκδικάζεται η ακυρότητα της απόλυσης του συναδέλφου καθώς εργαζότανε με το ψευδεπίγραφο καθεστώς των Συμβάσεων Ορισμένου Χρόνου, με αρ. πινακίου 2.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ για το Α΄ επτάμηνο του 2022 οι μερικώς απασχολούμενοι ανήλθαν σε 644.717, οι εκ περιτροπής απασχόλησης ανήλθαν σε 150.948 έναντι 924.324 προσλήψεων με πλήρη απασχόληση.
