Στις αλλεπάλληλες Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου που έχει εκδόσει μέχρι σήμετα η κυβέρνηση ξεδιπλώνει το εξής σκεπτικό που βασίζεται σε τέσσερις βασικούς άξονες:
Έχει προκύψει μια εξαιρετικά επείγουσα και απρόβλεπτη ανάγκη για την αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών λόγω της εμφάνισης του κορωνοϊού COVID-19.
Πρέπει να ληφθούν τα αναγκαία μέτρα για τον περιορισμό της διάδοσης του.
Πρέπει να ληφθούν τα συναφή και αναγκαία μέτρα για την οικονομία της χώρας.
Πρέπει να ληφθούν τα συναφή και αναγκαία μέτρα για την αγορά εργασίας.
Εμείς ως σωματείο, δεν είμαστε σε θέση να τοποθετηθούμε επί παντός επιστητού. Για παράδειγμα, δεν έχουμε ιατρικές γνώσεις όμως θεωρούμε υποχρέωσή μας να τοποθετηθούμε στα ζητήματα που αφορούν την εργασία.
Στο κείμενο που ακολουθεί, από το σύνολο των μέτρων για την εργασία, έχουμε επιλέξει το άρθρο 4 από την ΠΝΠ της 11ης Μαρτίου 2020 και τα άρθρα 9 και 10 από την ΠΝΠ της 30ης Μαρτίου 2020.
Στα συγκεκριμένα άρθρα:
1. Αναστέλλεται η υποχρέωση του εργοδότη να καταχωρεί στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου.
Δίνεται η δυνατότητα στον εργοδότη να γνωστοποιεί στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου κατά το πρώτο δεκαήμερο του επόμενου μήνα της παρασχεθείσας εργασίας.
Κάθε εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται κατ’ ελάχιστο δύο (2) εβδομάδες με περίοδο αναφοράς τον μήνα, συνεχόμενα ή διακεκομμένα.
Ο ανωτέρω τρόπος οργάνωσης της εργασίας γίνεται ανά εβδομάδα και εντάσσεται σε αυτόν τουλάχιστον το 50% του προσωπικού της επιχείρησης.
Ας δούμε λοιπόν ποιούς εξυπηρετούν οι συγκεκριμένες αποφάσεις:
Ένα από τα μεγαλύτερα διαχρονικά προβλήματα εργοδοτών και επιχειρήσεων είναι οι καταγγελίες των εργαζομένων σε επιθεωρήσεις και ασφαλιστικά ταμεία. Πέρα από τη δυνατότητά τους να σβήνουν, να μειώνουν να αναστέλλουν ή να μην πληρώνουν τα οποιαδήποτε πρόστιμα, ο διακαής τους πόθος είναι να μην υποβάλλονται σε κανενός είδους έλεγχο.
‘Ενα δεύτερο πάγιο αίτημα τους είναι να έχουν τη δυνατότητα να ρυθμίζουν την εργασία ανάλογα με τις ανάγκες τους.
Και οι πράξεις νομοθετικού περιεχομένου της περιόδου που διανύουμε έρχονται να ρυθμίσουν, “εκτάκτως και προσωρινά”, και τα δύο πάγια αιτήματα των εργοδοτών.
Ως σωματείο θεωρούμε πως με πρόφαση την υγιειονομική κρίση, εργοδότες και επιχειρήσεις αρπάζουν μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για να εφαρμόσουν αντεργατικές πολιτικές που βρίσκονται στην φαρέτρα τους εδώ και δεκαετίες. Οι συγκεκριμένες επιλογές δεν αποτελούν κάποια φαεινή ιδέα της τελευταίας στιγμής αλλά εντάσσονται στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό του κεφαλαίου όπως αυτό εκφράζεται στη χώρα μας τουλάχιστον κατά την τελευταία εικοσαετία και ειδικότερα στα χρόνια της κρίσης.
Φυσικά, η κυβέρνηση παρουσιάζει τα μέτρα ως έκτακτα και προσωρινά. ‘Ομως όπως λέει και το ρητό “ουδέν μονιμότερο του προσωρινού” ειδικά όταν τίθεται ζήτημα συμφέροντος. Και τα συμφέροντα είναι πολλά και πολύ συγκεκριμένα.
Το πρώτο βήμα, της νέας περιόδου έχει γίνει. Αυτό που μένει είναι να εμπεδωθεί, για μια ακόμη φορά, από το κοινωνικό σώμα πως σε καταστάσεις “εκτάκτου ανάγκης” η εργατική νομοθεσία είτε αναστέλλεται είτε προσαρμόζεται στις ανάγκες της ελεύθερης αγοράς, της ελεύθερης οικονομίας. Κι ας μην ξεχνάμε πως από το 2008 βρισκόμαστε μονίμως σε μια τέτοια συνθήκη. Που σήμερα, με όχημα τα νέα δεδομένα, επιχειρεί να αναβαθμίσει στο έπακρο την αντεργατική της πολιτική.
Για τους εργοδότες και τις επιχειρήσεις το ζητούμενο της περιόδου είναι τα μέτρα να παγιωθούν είτε τμηματικά είτε στο σύνολό τους. Κι επί της ουσίας, οι ρυθμίσεις του υπουργείου εργασίας νομοθετούν περαιτέρω την απορρύθμιση της αγοράς.
‘Αραγε δεν γνωρίζει το υπουργείο εργασίας, δεν γνωρίζει η αγορά πως η οχτάωρη εργασία (στην καλύτερη περίπτωση) ασφαλίζεται με τετράωρο ένσημο; Δεν γνωρίζουν πως η υποδηλωμένη και ανασφάλιστη εργασία οργιάζει σε κλάδους όπως ο επισιτισμός/τουρισμός και η εστίαση; Δεν γνωρίζουν πως στο ευρύ φάσμα της αγοράς, η παραοικονομία, η φοροδιαφυγή και η εισφοροδιαφυγή είναι ο κανόνας; Δεν γνωρίζουν πως οι εργαζόμενοι με πλήρη μισθολογικά και ασφαλιστικά δικαιώματα αποτελούν την εξαίρεση;
Φυσικά και το γνωρίζουν και στην παρούσα φάση δεν θα διστάσουν να “παίξουν τα ρέστα τους” προκειμένου να περάσουν στο επόμενο στάδιο της κοινωνικής εμπέδωσης της αντεργατικής τους πολιτικής.
Ως σωματείο θεωρούμε πως τα προσωρινά μέτρα εκτάκτου ανάγκης που πάρθηκαν δεν ήταν καν απαραίτητα. Ποιος ο λόγος να ανασταλεί η υποχρέωση των εργοδοτών να καταχωρούν τις οποιεσδήποτε αλλαγές στο ΕΡΓΑΝΗ; Ποιος ο λόγος να τους δωθεί η δυνατότητα να καταχωρούν τα στοιχεία τον επόμενο μήνα;
Ο λαός λέει πως “στην αναμπουμπούλα ο λύκος χαίρεται”. Κι αυτό ακριβώς συμβαίνει. Η κυβέρνηση φρόντισε να απαλλάξει τους εργοδότες από οποιαδήποτε υποχρέωση τήρησης της νομιμότητας. Φρόντισε να τους απαλλάξει απο οποιονδήποτε έλεγχο. Ελεύθερη αγορά, ελεύθερη οικονομία, πλήρης εργοδοτική ασυδοσία.
Παράλληλα το υπουργείο εργασίας φρόντισε, έστω και προσωρινά, να παγιώσει ένα ακόμη εργοδοτικό αίτημα. Τους δίνει τη δυνατότητα για τη γενίκευση της εκ περιτροπής εργασίας. Και μάλιστα του 50% των εργαζομένων μιας επιχείρησης. Για μια ακόμη φορά, οι ρυθμίσεις νομοθετούν την περαιτέρω απορρύθμιση της αγοράς. Με τη βούλα του κράτους εκτάκτου ανάγκης, νομιμοποιούν την ανασφάλιστη και υποδηλωμένη εργασία.
Και δεν χρειάζεται να πιθανολογήσουμε. Η πείρα μάς έχει διδάξει. Ξέρουμε τι θα συμβεί στην αγορά. Πολλοί εργαζόμενοι θα συνεχίσουν να δουλεύουν με πλήρη ωράριο αλλά θα δηλωθούν τουλάχιστον για τα μισά. Με λίγα λόγια ο μισός μισθός στην τράπεζα και ο άλλος μισός στο χέρι. Αυτό δηλαδή που ήδη γίνεται, με τη βούλα πλέον της κυβέρνησης. Κι αν υποθέσουμε πως θα υπάρξει ο οποιοσδήποτε έλεγχος, οι νέες ρυθμίσεις διασφαλίζουν πως δεν πρόκειται να βεβαιωθεί καμία παράβαση μιας και οι εργοδότες έχουν πλέον το δικαίωμα να δηλώσουν τις όποιες αλλαγές στο ωράριο… τον επόμενο μήνα.
Όμορφος κόσμος, ηθικός, αγγελικά πλασμένος”, όπως θα έλεγε και ο Σολωμός.
Έχουμε ήδη αναφέρει πως τα έκτακτα, προσωρινά και βαθιά αντεργατικά μέτρα της κυβέρνησης δεν μας προξενούν ιδιαίτερη εντύπωση. Δεν είναι ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία φορά που οι εργοδότες και οι επιχειρήσεις επιχειρούν να καταστρατηγήσουν τα δικαιώματα που μας κληρονομήθηκαν από τους αγώνες των προηγούμενων αιώνων.
Εμείς, ως σωματείου παραμένουμε εδώ. Παρακολουθούμε, αναλύουμε, προετοιμαζόμαστε. Κι είμαστε σίγουροι πως οι μάχες που έρχονται θα είναι ακόμη πιο σκληρές, ακόμη πιο δύσκολες. Όμως δεν πτοούμαστε και σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να οπισθοχωρήσουμε.
Γιατί πολύ απλά είμαστε περισσότεροι, έχουμε δίκιο και δεν θα μπορέσει ποτέ κανείς και με κανένα τρόπο να στερήσει από την τάξη, από τον κόσμο της δουλειάς, από τους ανθρώπους που παράγουν τον πλούτο αυτού του κόσμου, το αδιαμφισβήτητο ηθικό μας πλεονέκτημα.
Ακόμη και στο πιο βαθύ σκοτάδι εμείς διακρίνουμε το φως.
Το μέλλον μας ανήκει.
Συνέλευση Βάσης Εργαζομένων Οδηγών Δικύκλου
Απρίλιος 2020
