ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΟΔΟΣΤΡΩΜΑΤΟΣ ενός κούριερ στα χρόνια του κορονοϊού

11 Απρίλη 2020

08:00 Μπαίνω στο κατάστηµα. Η εικόνα ίδια και απαράλλακτη. Το χθές ίδιο µε το σήµερα, ίδιο µε το αύριο. Ο χώρος εργασίας οριοθετείται από στοίβες και καρότσια τίγκα µε «αντικείµενα» που περιµένουν να παραδοθούν. Αν πριν την έκτακτη κατάσταση ο χώρος ήταν ήδη µικρός, τώρα είναι µπίµπα και όλοι οι εργαζόµενοι τηρούµε την ασφαλή απόσταση των 50… πόντων! Δεν υπάρχει κανένα µέτρο πρόληψης και υγιεινής, και δεν µπορεί να υπάρξει υπό αυτές τις συνθήκες. Κάποιοι µας θεωρούν «σκληρόπετσους» όµως η πραγµατικότητα αποδεικνύεται πολύ πιο σκληρή από εµάς: Ποιός, ποιοί θα νοιαστούν προκειµένου να ληφθούν µέτρα για τον «τελευταίο τροχό της αµάξης»; Εγώ, πάντως νοιάζοµαι. Γι’ αυτό και είµαι και µέλος του σωµατείου εδώ και δεκατρία χρόνια, από την πρώτη κιόλας µέρα.
Που είχα µείνει; Α, ναι. Αρπάζω το καρότσι µου και µε ένα τρελό σλάλοµ, που θα το ζήλευε ολυµπιονίκης σκιέρ, ανάµεσα σε ανθρώπους, καρότσια και καφάσια, παίρνω θέση στο πόστο µου και αρχίζω να µοντάρω το δροµολόγιο. Ταυτόχρονα τηλεφωνώ σε πελάτες, ξεδιαλέγω τις αναδιαβιβάσεις, αναζητώ µε το µάτι τα πιο ογκώδη αντικείµενα, υπολογίζω τι θα χωρέσει στο κουτί στο πρώτο «γέµισµα», τι στην σακούλα και τί θα αφήσω πίσω µου σε αναµονή για τη δεύτερη εξόρµηση της µέρας. Στη συνέχεια µέσω της εφαρµογής συνδέοµαι ηλεκτρονικά και το βαρύ 80άρι εµφανίζεται στην οθόνη. Τέλος, παίζω «τέτρις» στο κουτί για να χωρέσω όσα περισσότερα µπορώ. Και η αλήθεια είναι πως χωράει πολλά…
08:45 Είµαι στον δρόµο και ξεκινώ τις παραδόσεις. Οι παραλαβές θα αρχίσουν να αναδύονται όσο περνάει µέρας. Πελάτες που χρειάζεται να τους καλέσεις στο τηλέφωνο, άλλοι που έχουν ξεχάσει να γράψουν το όνοµά τους στο κουδούνι, κάποιοι που δεν ξέρουν τι έχουν παραγγείλει και ρωτάνε µε ανακριτικό ύφος «τι έχει µέσα;», προσθέτουν επιπλέον νεύρα και ένταση. Δεν µας φτάνει ο καθηµερινός όγκος, ο φόρτος εργασίας, πρέπει να διαχειριζόµαστε και τις ιδοτροπίες των πελατών, που δεν έχουν καθόλου συνείδηση, πόσο µάλλον ταξική, και µας βλέπουν σαν «παιδιά» για τα θελήµατα. Όπως µας βλέπει και η κυβέρνηση στο βίντεο που κυκλοφορεί από την πολιτική προστασία. Σκατά στα µούτρα τους: ΔΕΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΑΙΔΙΑ, ΔΕΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΑΠΙΑ- ΕΝΣΗΜΑ ΒΑΡΕΑ ΚΑΙ ΑΝΘΥΓΙΕΙΝΑ, όπως φωνάζουµε και γράφουµε 13 χρόνια τώρα µε το σωµατείο. Για να µην πω το άλλο σύνθηµα, το πιο βαρύ. Συνεχίζω, χωρίς να χρονοτριβώ. Το 8ωρό µου µέσα. Κίνηση ελάχιστη, φασαρία µε ένταση ψιθύρου, περαστικοί σαν φευγαλέες σκιές στους δρόµους και τα στενά και οι πελάτες στα σπίτια τους. Μένουν σπίτι. Κι αυτό ευνοεί πρωτίστως τους εργοδότες των ταχυµεταφορικών αφού τώρα διανέµουµε περισσότερες παραδόσεις στον ίδιο χρόνο. Παράλληλα, έχουν αυξηθεί οι παραλαβές από ιδιώτες ενώ έχουν εκτιναχθεί και οι αντικαταβολές. Τι σηµαίνει αυτό σε απλά ελληνικά; Σηµαίνει πως τα κέρδη τους ανεβαίνουν κατακόρυφα. Από τον Νοέµβρη, µε την black friday, µέχρι σήµερα (αν εξαιρέσουµε µια φυσιολογική περίοδο µε 60-65 ηµερήσιες στάσεις προς παράδοση) µάς έχει πάει αίµα. Τα κέρδη αυξάνονται για να γεµίσουν τις ίδιες πάντα τσέπες. Αναρωτιέµαι, σε εµάς ρε συνάδελφε, δεν θα έπρεπε να είχαν κάνει µια γενναία αύξηση; Και δεν εννοώ τα 100 ευρώ, για πενθήµερη οχτάωρη εργασία, από το επίδοµα χρήσης και συντήρησης που είναι υποχρεωµένοι να πληρώνουν οι εργοδότες όταν δεν παρέχουν εταιρικό δίκυκλο. Εννοώ αύξηση κανονική. Στον µισθό. Κι όµως τίποτα. Τόσες χιλιάδες φορές που το έχουν πει, το έχουν πιστέψει και οι ίδιοι πως… «δεν βγαίνουν». Όµως ο καιρός έχει πάντα γυρίσµατα. Δεν έχουµε πει την τελευταία λέξη…
10:20 Συναντάω συνάδελφο. Ένα πλατύ χαµόγελο και µερικές λέξεις στα πεταχτά. Πνίγεται. Τρέχει και δεν φτάνει. Πριν τον κορονοιό έκανε 80- 90 παραδόσεις και καµιά 15αρια παραλαβές στο 8ωρο. Μεταξύ σοβαρού και αστείου, του είχα πεί πως αν συνεχίσει να τρέχει καθηµερινά µε αυτούς τους εξοντωτικούς ρυθµούς θα τον ανακηρύσουν µόνιµα «υπάλληλο του µήνα» και η εταιρεία θα του κάνει άγαλµα. Τώρα, µέσα στη καταιγίδα του κορονοϊού, το ωράριό του έχει ξεχειλώσει ακόµα περισσότερο, η δουλειά µε το κοµµάτι πάει σύννεφο, ενώ το Σάββατο και η Κυριακή τείνουν να γίνουν καθηµερινές. Οι εργοδότες, αντί για αυξήσεις στους µισθούς διαλύουν την πενθήµερη οκτάωρη εργασία. Συνάδελφοι, σαν τα ποντίκια θέλουν να µας πιάσουν στην φάκα τους. Μας πετάνε για τυράκι «τα παραπάνω χρήµατα» και την ίδια στιγµή, ξεχειλώνουν το ωράριο εργασίας. Και η συνθήκη µεταφράζεται σε «ξύλο και καράτε στις πλάτες µας». Γιατί, και να µην γελιόµαστε, αυτή είναι η νέα κανονικότητα που θέλουν να επιβάλλουν οι ταχυµεταφορικές εταιρείες. Για να συµπληρώνουµε τα 650 ευρώ θα πρέπει να τσακίζουµε τα κορµιά µας καθηµερινά, να µην ξεκουραζόµαστε όσο µας είναι απαραίτητο, να µην προσέχουµε την υγεία µας, να µην έχουµε ελεύθερο χρονο για τον εαυτό µας και τους αγαπηµένους µας ανθρώπους. Με λίγα λόγια µας θεωρούν αναλώσιµους. Θυµώνω και µόνο που το σκέφτοµαι. Αδέρφια, απ’ ότι φαίνεται, για να την παλέψουµε πρέπει να την δούµε αλλιώς τη φάση… Πετάω το σβησµένο αποτσίγαρο στο ανοιχτό σιδερένιο στόµα ενός κάδου που χάσκει και συνεχίζω το δροµολόγιο.
12:15 Περιπλανιέµαι στα σοκάκια και διαταράσσω την ησυχία της καραντίνας. Νάσου και ο συνάδελφος µε το βάν. Μία από τα ίδια και αυτός, τρέξιµο και πολύ κουβάληµα. Οι οδηγοί αυτοκινήτου έχουν γίνει µπόντι µπίλντερ. Στις µέρες µας, εργαζόµενοι µε προυπηρεσία στις ταχυµεταφορές, «εξασφαλίζουν» άνετα θέση και στις µετακοµίσεις. Ο θαυµαστός καινούριος κόσµος. Ο νέος ρόλος των ταχυµεταφορών µε την εκτίναξη του ηλεκτρονικού εµπορίου. Από µετακοµίσεις µέχρι τη διακίνηση οποιουδήποτε αντικειµένου πουλιέται διαδυκτιακά. Από µπαλάκια του πινγκ πονγκ µέχρι τα @@@ίδια του Κινγκ-Κονγκ. Φόρτος εργασίας που διογκώνεται σας αφρός πολυουθεράνης. Υπό αυτές τις συνθήκες κάθε σκέψη για υγιεινή, ασφάλεια και Μέσα Ατοµικής Προστασίας πάει περίπατο. Αν φορούσαµε κράνος και τηρούσαµε τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας από τις 80 παραδόσεις θα πέφταµε στις 40. Θα ψάχναµε για άλλη δουλειά, µιας και για τα κέρδη των ταχυµεταφορών δεν θα είµασταν πλέον παραγωγικοί οδηγοί. Και για να είµαι ειλικρινής, κι εµένα µε κουράζει το κράνος, υπάρχουν στιγµές που το βγάζω, το κεφάλι µου πάει να σπάσει και να σκάσει ταυτόχρονα, από την ένταση, από την πίεση, από την ίδια την πόλη που έχει βγάλει τον τσιµεντένιο της βούρδουλα και µε τσακίζει. Πάω κι ανάποδα σε κανά στενό, ξέρεις, για να προλάβω. Τσιµπάω κι εγώ στο αγκίστρι της απόδοσης για µη χάσω το µεροκάµατο. ‘Ενα ακόµη ποντίκι στη φάκα που λέγαµε. Κι από την άλλη, ανατριχιάζω όταν µε πιάνω να οδηγώ βιαστικά, όταν χάνω την προσοχή µου για εκείνα τα κλάσµατα δευτερολέπτου που απειλούν να µε ρίξουν στην αγκαλιά της ασφάλτου ή της λαµαρίνας που τρέχει κι αυτή απρόσεκτα σαν και µένα… Θυµώνω και πάλι. Πρέπει οπωσδήποτε να πέσουν οι υψηλοί ρυθµοί εργασίας ώστε να περιοριστούν τα ατυχήµατα και να βγαίνει το 8ωρο χωρίς ταρζανιές. Απάνθρωποι ρυθµοί και εντατικοποίηση. Εκτεθειµένοι στα κέφια του καιρού και τις ιδιοτροπίες του δρόµου, το επάγγελµα µας είναι δύσκολο σαν το στενό που ψάχνεις και χάνεται στο χάρτη, βαρύ σαν πέτρα όπως το κορµί µας µετά τη βάρδια και ανθυγιεινό σαν την αιθαλοµίχλη που µας τυλίγει καθηµερινά στα πέπλα της. Δεν λέω σοφίες την αλήθεια λέω, αυτήν που γνωρίζεις και εσύ. Κι αν θες µια ακόµη αλήθεια, κανείς δεν πρόκειται να µας χαρίσει τα βαρέα και ανθυγιεινά, εµείς µε τον αγώνα µας θα τα κερδίσουµε.
13:15 Επιστρέφω στο κατάστηµα και αφήνω τα ειδοποιηµένα, φορτώνω το γαϊδούρι µου και φεύγω άρον-άρον για να συνεχίσω το «έργο» µου. Μέχρι τις 13:50 πρέπει να βρίσκοµαι στην τράπεζα για παράδοση παραλαβή. Προφτάνω και σήµερα. Φεύγω.
14:20 Χτυπάει το τηλέφωνο. Κάνω δεξιά και µιλάω. Τι, πως είπατε; Όχι, δεν µπορώ να ξαναπεράσω. Είστε κοντά; Σας πήρα και τηλέφωνο δεν το σηκώσατε. Το ειδοποιητήριο είναι στην είσοδο. Ρίξτε µια µατιά. Πως µε λένε και από πια εταιρεία είµαι; Με άρωµα ελληνοχριστιανικού φοίνικα που αναγεννιέται από τις στάχτες του, η νοµοταγής πολίτης έχει βαλθεί να µε καταδώσει για την «ανάρµοστη» συµπεριφορά µου. Κάτι τέτοιοι άνθρωποι κάνουν την κοινωνική κατάσταση ακόµα πιο σκληρή και άδικη. Σκέφτονται µόνο τη πάρτη τους και θέλουν όλοι να τους υπηρετούν τυφλά και υπάκουα. Φέρονται λες και όλοι τους χρωστάνε. Πάλι τηλέφωνο, πάλι κάνω δεξιά. Πάλι πελάτης; Μπορείτε να το φέρετε αύριο; Τι να σας πω κύριε, ξέρετε τι χαµός γίνεται; Στείλτε e-mail στην εταιρεία. Τι να του πώ; Πως αντί να κάνουν προσλήψεις, µας ξεζουµίζουν σαν τις λεµονόκουπες και µας λιώνουν στις υπερωρίες; Αδέρφια, δεν είναι λύση να διαλυθούµε στη δουλειά, να κάνουµε το Σάββατο και την Κυριακή εργάσιµες, να δουλεύουµε µε το κοµµάτι για ένα ξεροκόµµατο. Είναι παράλογο να στρώνουµε εµείς οι ίδιοι το δρόµο της εξόντωσής µας. Ο πενιχρός µας µισθός αυξάνεται εικονικά µε τα 12ωρα. Αυξάνουν τα χρήµατα που βγάζουµε, αλλά είναι σαν να κάνουµε και δεύτερη εργασία. Για να ζήσουµε σαν άνθρωποι, για να έχουµε ελεύθερο χρόνο χρειαζόµαστε αυξήσεις στους µισθούς και όχι στις ώρες εργασίας. Αυτή είναι µια ακόµη διεκδίκηση που πρέπει να θέσουµε σοβαρά στο τραπέζι, είναι λόγος για να αγωνιστούµε.
Τι µονολογείς συνάδελφε; Πως δεν γίνεται τίποτα; Μάλλον βιάζεσαι να µιλήσεις. Το επίδοµα χρήσης και συντήρησης, τα 97,5 ευρώ/µήνα, ούτε αυτό µας το χάρισαν. 12 χρόνια οργώσαµε τους δρόµους, τα µαγαζιά, τις εταιρείες διεκδικώντας «εταιρικό µηχανάκι» και το κερδίσαµε. Τα µέλη του σωµατείου για όλα τα συναδέλφια που µοχθούν πάνω στα δίκυκλα. Έφτασε η ώρα να βάλουµε ΟΛΟΙ πλάτη για ΟΛΟΥΣ και τότε θα δεις τι θα πετύχουµε. Αυτά σκέφτοµαι και η ώρα περνάει…
15:10 Καθιερωµένη παραλαβή και συνάντηση µε συνάδελφο. Χαιρετιόµαστε. Ανταλάσσουµε γρήγορες κουβέντες µιλώντας την ίδια γλώσσα: οι ίδιοι εργοδότες- που δεν βγαίνουν- οι ίδιοι ιδιότροποι πελάτες, οι ίδιοι εξαντλητικοί ρυθµοί. Συναδέλφια, στο ίδιο καζάνι βράζουµε, καιρός να την κάνουµε. Όχι από το επάγγελµα, αλλά από την συνθήκη της υποτίµησης που µας στοιβάζουν. Κι ακολουθεί η κλασσική ερώτηση; Πως θα γίνει αυτό; Για να πάρει την κλασσική απάντηση: Θα βάλουµε όλοι πλάτη. Τι; Καθαρίζεις καλύτερα µόνος σου; Για πόσο καιρό για πόσα χρόνια; Και µε πιο αντίτιµο, έκατσες ποτέ να το σκεφτείς; Τί; Ώστε είµαστε ανειδίκευτοι και αναλώσιµοι. Όµως χάρη σε εµάς, τους πολλούς «ανειδίκευτους και αναλώσιµους» γυρίζει το γρανάζι της καπιταλιστικής µηχανής µέσα στην καραντίνα. Κι αν «τα πάρουµε κρανίο», θα κοπούν πολλά χαµόγελα. Τί; Φοβάσαι την απόλυση; Κι εγώ συνάδελφε, όπως και εσύ, δε δουλεύω από χόµπι, αλλά για να ζήσω. Όµως όταν είµαστε ο ένας δίπλα στον άλλον, φοβάµαι λιγότερο και αυτή είναι πάντα η αρχή µιας υπέροχης φιλίας, συνάδελφε. Τα γρανάζια της ιστορίας δεν σταµατούν ποτέ, δεν έχουν ούτε αρχή ούτε τέλος. Αναµοχλεύω τις σκέψεις στο µυαλό µου και οι παραδόσεις συνεχίζονται. Σπάει η ρουτίνα. Γιατί θα έρθει πάλι η ηµέρα που η κανονικότητα θα σπάσει όπως έγινε ένα χρόνο πρίν στην απεργία µας, στις 11 Απρίλη του 2019. Κι αυτά δεν είναι λόγια συνάδελφε, είναι πράξεις πληρωµένες τοις µετρητοίς, σφυρηλατηµένες µε αγώνα.
16:20 Ήδη είµαι σε υπερωρία και ενώ περιµένω έναν πελάτη να κατέβει διαβάζω στο διαδίκτυο την “τρολιά” της ηµέρας. Που µακάρι να ήταν τρολιά αλλά δεν είναι. Οι ταχυµεταφορικές εταιρείες, λέει, µπήκαν µε κυβερνητική ρύθµιση, στις πληττόµενες επιχειρήσεις. Τραγέλαφος. Οι εργοδότες στη κονόµα και οι εργαζόµενοι στην υποτίµηση µε υπερωρίες, πληρωµή µε το κοµµάτι και κυριακάτικη εργασία; Δεν ακούγεται πολύ δίκαιο. Αλλά κάτι τέτοια τοµάρια θα σου άρπαζαν την µπουκιά απ’ το στόµα κι ας είχαν ολόκληρη φραντζόλα ή ακόµα και ολόκληρο τον φούρνο. Όµως από την άλλη, δεν θα ήθελα ένα επίδοµα κορονοιού. Στην τελική η έκθεση της υγείας µας στον κίνδυνο δεν µπορεί να έχει τιµή. Ας µιλήσουµε για τα αυτονόητα: αυξήσεις στους µισθούς, προσλήψεις, ένσηµα βαρέα/ανθυγιεινά και να δουλεύουµε ανθρώπινα. Καλώς τον, κατέβηκε. Ορίστε, υπογράψτε εδώ, εδώ και εδώ ολογράφως. Παρακαλώ, γειά σας. Συνάδελφοι, φαντάζοµαι πως έχετε πιάσει το νόηµα. Τα δώδεκα τελευταία χρόνια µε µπαµπούλα την οικονοµική κρίση, τσεκούρωσαν µισθούς, συντάξεις, ελευθερίες, βρήκαν την ευκαιρία να καταστρέψουν και να λεηλατήσουν την φύση. Τώρα ο µπαµπούλας του κορονοϊού, τους ανοίγει περισσότερο την όρεξη. Σταµατάω σε µια πλατεία και να σου πάλι η απεργία στο νού µου. Κορναρίσµατα, συνθήµατα και ένα ποτάµι µε απεργούς διανοµείς, κούριερ και εξωτερικούς υπαλλήλους. Χαµογελάω. Ήµουν, είµαι και θα είµαι. Ήµασταν, είµαστε και θα είµαστε. Φραγµός και εµπόδιο στα σχέδιά τους. Συνεχίζω.
17:30 Επιτέλους σχόλασα, τρέχω να βρεθώ µε τους άλλους συνάδελφους, έχουµε κανονίσει µια δεύτερη συνάντηση. Το καλύτερο το άφησα για το τέλος. Δεν σκέφτοµαι µόνο εγώ πως η εκµετάλλευσή µας βαράει κατακόκκινο. Το ζούµε όλοι από πρώτο χέρι. Όλοι µας το βιώνουµε. Στο κατάστηµα που δουλεύω το σκέφτονται οι περισσότεροι. Και η σκέψη αργά ή γρήγορα φέρνει την πράξη. Η αρχή έγινε όταν σπάσαµε το ταµπού του µισθού. Μιλήσαµε για τα αυτονόητα. Πόσα παίρνεις, πόσο δουλεύεις, πόσα αντικείµενα πας, πόσα τηλέφωνα κάνεις, τι έξοδα έχεις. Είναι δεδοµένο πως οι εργοδότες δεν θέλουν να µιλάµε µεταξύ µας για το µεροκάµατο και τις εργασιακές συνθήκες. Δεν θέλουν να προκύψουν κοινές διεκδικήσεις, δεν θέλουν να διαµορφωθεί κοινή ατζέντα. Για να µη βρεθούν σε δύσκολη θέση, είναι διατεθειµένοι να δώσουν ολόκληρη παράσταση προκειµένου να σε πείσουν πως το ζήτηµα του µισθού θα πρέπει να θεωρείται προσωπικό δεδοµένο. Κι είναι προφανές πως τους συµφέρει να καλύπτεται από ένα πέπλο µυστηρίου σαν να πρόκειται για κάποιο «ιερό µυστικό». Όµως όσον αφορά το µεροκάµατο, το µισθό και τις εργασιακές συνθήκες, δεν υπάρχουν µυστικές συµφωνίες που να µας δένουν σαν ξόρκια µαγικά. Και κάθε φορά που οι εταιρείες θέλουν να κάνουν περικοπές και να εντατικοποιήσουν την εργασία, κάθε φορά που η ανεργία εκτοξεύεται, έχουµε δει πως δεν µετράνε ούτε οι προσωπικές συµφωνίες ούτε τα χρόνια προϋπηρεσίας ούτε τα “γαλόνια”. Στα δύσκολα µετράει η ενότητα, η δράση και η αποφασιστικότητα. Οτιδήποτε λοιπόν αφορά την εργασία αφορά εµάς και αποκλειστικά εµάς. Στο κατάστηµα, όταν κερδίσαµε ο ένας την εµπιστοσύνη του άλλου και συζητήσαµε, καταλάβαµε πως δεν παίρναµε όλοι τα ίδια χρήµατα. Όµως υπήρξε συνέχεια και σήµερα τα πράγµατα έχουν αλλάξει. Πλέον δεν υπάρχουν µισθολογικές διαφορές µεταξύ µας. Κι όλα αυτά επειδή σπάσαµε τη σιωπή και µιλήσαµε µε ειλικρίνεια για τον µισθό, τις ώρες εργασίας και τις παραδόσεις. Επειδή αντί για τον κανιβαλισµό επιλέξαµε µια σχέση εµπιστοσύνης. Το νερό µπήκε στο αυλάκι. Η γέφυρα θεµελιώθηκε. Κι αυτές τις ηµέρες, βλέποντας το φόρτο εργασίας να εκτοξεύεται είπαµε να τα ξαναπούµε. Το θέλαµε όλοι και να, τώρα πάω στη συνάντησή µας. Τι έγινε; Θα σου πώ στο επόµενο τεύχος…